Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Abies bornmuelleriana

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Sapin(-de-Bornmüller)

Abies bornmuelleriana

Pinaceae

Àutri noum : Sapin(-de-Turquìo), Sap, Sapino, Abet, Sapi.

Noms en français : Sapin de Turquie, Sapin de Bornmüller.

Descripcioun :
Lou sapin-de-Turquìo trachis naturalamen en Anatolìo. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo proun à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun un pau mai longo (+ 1/4) e pas touto dins lou meme plan, que n'i'a que vènon sus lou dessubre. Pèr lou destria dóu sapin-de-Nordmann, fau regarda li bourroun que soun proun resinous (e peréu li pigno). Tambèn lou bout de la fueio es un pau pounchu e a pas ges de marco bifido eici. Coumpara emé lou sapin dóu nostre que ié sèmblo proun .

Usanço :
Dèu agué li mémis usanço que la sapino. Coume lou sapin-de-Nordmann èi vendu dóu tèms de Nouvé.

Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae


Ordre : Pinales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun

Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Abies bornmuelleriana Mattf., 1925 (= Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana (Mattf.) Coode & Cullen, 1965 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
ges
ges

Iris foetidissima & Abies bornmuelleriana

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sapin(-de-Bornmüller) emé uno autro planto

fotò